Bản chất của Công ty Mua bán nợ Việt Nam là gì?
Căn cứ khoản 1, khoản 2 Điều 3, Điều 4 Điều lệ tổ chức và hoạt động của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Mua bán nợ Việt Nam ban hành kèm theo Thông tư 42/2021/TT-BTC (sau đây gọi tắt là Điều lệ Công ty Mua bán nợ Việt Nam), Công ty Mua bán nợ Việt Nam được quy định về hình thức tổ chức và tư cách pháp nhân như sau:
"Điều 3. Tên Công ty, trụ sở chính
1. Tên Công ty:
a) Tên tiếng Việt:
- Tên đầy đủ: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Mua bán nợ Việt Nam;
- Tên rút gọn: Công ty Mua bán nợ Việt Nam;
b) Tên tiếng Anh: Vietnam Debt and Asset Trading Corporation;
c) Tên viết tắt: DATC.
2. Loại hình doanh nghiệp: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên.
...
Điều 4. Hình thức pháp lý và tư cách pháp nhân
1. DATC tổ chức và hoạt động dưới hình thức Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ theo quy định của pháp luật đối với doanh nghiệp và Điều lệ này.
2. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Mua bán nợ Việt Nam có tư cách pháp nhân, dấu riêng và được mở tài khoản tiền Đồng Việt Nam và ngoại tệ tại Kho bạc Nhà nước, các ngân hàng thương mại trong nước và nước ngoài theo các quy định của pháp luật có liên quan.(được sửa đổi bởi Điều 1 Thông tư 123/2021/TT-BTC có hiệu lực kể từ ngày 20/02/2022)
3. DATC có vốn và tài sản riêng, chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của mình."
Như vậy, Công ty Mua bán nợ Việt Nam trên thực tế là công ty do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ theo quy định của pháp luật, có tài sản riêng, có vốn riêng, có khả năng chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của mình. Do đó, đây là một công ty được thành lập đúng theo quy định của pháp luật Việt Nam, không phải công ty đòi nợ "trá hình" theo như quan điểm lúc đầu của bạn.
Ngoài hoạt động xử lý nợ, Công ty Mua bán nợ Việt Nam còn có thể thực hiện những hoạt động nào?
Hoạt động của Công ty Mua bán nợ Việt Nam
Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Điều lệ Công ty Mua bán nợ Việt Nam, chức năng và nhiệm vụ của Công ty Mua bán nợ Việt Nam được quy định như sau:
"Điều 5. Chức năng, nhiệm vụ và ngành nghề kinh doanh
1. DATC hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ quy định tại Điều 5 Nghị định số 129/2020/NĐ-CP ngày 27 tháng 10 năm 2020 của Chính phủ về chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Mua bán nợ Việt Nam (sau đây gọi là Nghị định số 129/2020/NĐ-CP)."
Dẫn chiếu đến quy định tại Điều 5 Nghị định 129/2020/NĐ-CP, chức năng và nhiệm vụ của Công ty Mua bán nợ Việt Nam gồm:
- Hỗ trợ tái cơ cấu, sắp xếp chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thông qua hoạt động tiếp nhận, mua, xử lý nợ và tài sản.
- Mua, xử lý các khoản nợ và tài sản trên cơ sở đảm bảo các nguyên tắc sau:
+ Bảo toàn và phát triển vốn nhà nước đầu tư tại DATC;
+ Ưu tiên tập trung nguồn lực của DATC để hỗ trợ tái cơ cấu, sắp xếp chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thông qua hoạt động tiếp nhận, mua, xử lý nợ và tài sản;
+ Tự chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động mua, bán, xử lý nợ và tài sản theo cơ chế thị trường.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cơ quan đại diện chủ sở hữu giao.
Có thể thấy, ngoài hoạt động xử lý nợ, Công ty Mua bán nợ Việt Nam còn có thể thực hiện một số hoạt động khác như: hỗ trợ, tái cơ cấu, sắp xếp chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thông qua hoạt động tiếp nhận, mua, xử lý nợ và tài sản. Ngoài ra, tùy theo tình hình tại từng thời điểm khác nhau, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và cơ quan đại diện chủ sở hữu có thể giao cho Công ty Mua bán nợ Việt Nam thực hiện những nhiệm vụ cụ thể khác.
Ngành nghề hoạt động của Công ty Mua bán nợ Việt Nam gồm những gì?
Căn cứ Điều 6 Nghị định 129/2020/NĐ-CP, Công ty Mua bán nợ Việt Nam hoạt động theo ngành nghề kinh doanh dưới đây:
(1) Ngành nghề kinh doanh chính
a) Tiếp nhận, xử lý nợ và tài sản:
- Tiếp nhận nợ và tài sản theo quy định của pháp luật về chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, bao gồm cả đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cổ phần hóa theo quy định của Chính phủ để xử lý theo quy định tại Nghị định này;
- Tiếp nhận theo chỉ định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ gồm: nợ phải thu và các tài sản (bao gồm cả các tài sản tồn đọng, các tài sản gắn với xử lý nợ theo quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ) để tiếp tục đầu tư khai thác hoặc xử lý, thu hồi vốn cho Nhà nước theo quy định tại Nghị định này.
b) Mua, xử lý nợ và tài sản, gồm:
- Quản lý, sử dụng chủ yếu nguồn lực tài chính của công ty để thực hiện mua, xử lý các khoản nợ và tài sản (bao gồm cả các dự án cần hỗ trợ xử lý nợ để tiếp tục đầu tư, khai thác) theo chỉ định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ;
- Mua, xử lý các khoản nợ và tài sản của các tổ chức, cá nhân không trùng lắp với mục tiêu, nhiệm vụ chính trị của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).
c) Tái cơ cấu doanh nghiệp thông qua hoạt động mua, bán, xử lý nợ.
(2) Ngành nghề hỗ trợ ngành nghề kinh doanh chính
- Quản lý, đầu tư, khai thác và xử lý đối với dự án bất động sản thuộc các trường hợp: là tài sản bảo đảm khoản nợ, tài sản nhận gán nợ và tài sản đã mua, tiếp nhận theo chỉ định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo đúng quy định của pháp luật;
- Tư vấn xử lý nợ, tài sản, mua, bán, sáp nhập, tái cơ cấu doanh nghiệp;
- Thực hiện các hoạt động thẩm định giá; dịch vụ quản lý nợ và thu nợ trên cơ sở đảm bảo đầy đủ các điều kiện hoạt động theo quy định của pháp luật.
Như vậy, Công ty Mua bán nợ Việt Nam là một công ty được thành lập hợp pháp theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Công ty thực hiện các hoạt động kinh doanh của mình dựa trên ngành nghề kinh doanh đã quy định, trong đó, ngoài việc thực hiện hoạt động xử lý nợ thì Công ty còn có thể thực hiện những nhiệm vụ khác phù hợp với nhiệm vụ và chức năng của mình.
